2022’de kartlı harcamalar 3.7 trilyon liraya ulaştı

Portakalkafa

Global Mod
Global Mod
2022’de kartlı harcamalar 3.7 trilyon liraya ulaştı
Garanti BBVA Ödeme Sistemleri (GÖSAŞ), Bankalararası Kart Merkezi (BKM) ve MasterCard dataları üzerinden gerçekleştirdiği “Türkiye’de Kartlı Ödemeler 2022” araştırmasının sonuçlarını deklare etti.


GÖSAŞ’ın hazırladığı “Türkiye’de Kartlı Ödemeler 2022” isimli çalışma, Türkiye’deki banka ve kredi kartı sahipliği oranı, kart harcamalarındaki eğilim ve gelişim, e-ticaret hacmindeki artış, kart kullanmasındaki demografik dağılım üzere alanlara ışık tutuyor.


Araştırmaya göre, 2022 sonu prestijiyle Türkiye’de 15 yaş üzeri nüfus ortasında banka hesabı olanların oranı yükseliyor. bundan evvelki yıl yüzde 82 olan bu oran, 2022’de yüzde 86’ya ulaşırken, Avrupa’da ortalama yüzde 97 düzeyinde bulunuyor.


Finansal sisteme iştirakin yükselmesiyle banka ve kredi kartı sahipliği her yıl artarken, nakit kullanması azalıyor ve kartlı ödeme alışkanlığı giderek güçleniyor. Türkiye’de 2021’de kartlı ödemelerin toplam hanehalkı harcamaları ortasındaki hissesi yüzde 40 iken, 2022’de yüzde 42 düzeyine ulaştı. Türkiye ortalaması olan yüzde 42 oranı yüzde 44 düzeyindeki Avrupa ortalamasına her geçen gün yaklaşıyor. Gelişmiş ülkelerde yüzde 80’e kadar çıkan kartlı ödeme oranının Türkiye’de de nakitten uzaklaştıkça yakın gelecekte yükselerek Avrupa düzeyini yakalayıp daha sonrasında gelişmiş ülkeler düzeyine gelmesi bekleniyor.


“Türkiye’de Kartlı Ödemeler 2022” araştırması 2022 sonu prestijiyle Türkiye’deki toplam banka ve kredi kartı adedinin yüzde 17’lik artışla 340 milyon adede yükseldiğini (99 milyon kredi kartı, 241 milyon banka kartı) gösteriyor. Kartlarla yapılan alışveriş harcamalarının 3 trilyon 708 milyar TL’ye ulaştığı, bu hacim ortasında kredi kartı ile yapılan harcamaların da 2 trilyon 954 milyar TL olduğu görülüyor. Bu toplam harcama sayısı hem de 2021’e bakılırsa yüzde 116 artışı da söz ediyor.


2022’de kredi kartı ile yapılan harcamaların yüzde 75,4’ünün peşin, yüzde 24,6’ünün taksitli olarak gerçekleştiği görülüyor. Kredi kartıyla yapılan e-ticaret harcamalarında ise bundan evvelki yıla göre daha fazla taksit yapıldığı göze çarpıyor. 2021’de taksitli alışverişte e-ticaret hissesi yüzde 44,5 iken, bu oran 2022’de 50,2’ye yükseldi.


Harcama eğilimleri değişiyor


Geçen yıl kredi kartlarının en çok kullanıldığı kategori yüzde 19 ile market ve AVM’ler oldu. Bilhassa salgın daha sonrası konutlardan dışarı çıkma eğilimi AVM harcamalarını arttırdı. Bunu yüzde 9 ile akaryakıt, yüzde 8 ile elektronik kategorisi takip etti.


Diğer taraftan, kartla yapılan harcamalarda en yüksek artış, bir daha salgın daha sonrası seyahat eğiliminin artmasıyla birlikte yüzde 229 oranla hava yolları kesiminde gerçekleşti. Akaryakıt yüzde 184, yeme-içme yüzde 157 artışla hava yollarını takip etti. Salgın daha sonrası daha fazla seyahat etme, AVM’lerde harcama yapma üzere dışarıdaki aktivitelere yönelik harcamaların artmış olduğu göze çarpıyor. Kartlı harcamalardaki en düşük artış ise yüzde 45 ile telekomünikasyon kesiminde görüldü.


“Türkiye’de Kartlı Ödemeler 2022” araştırması, bilhassa salgın periyodunda öne çıkan kartla temassız ödeme alışkanlığının giderek güçlendiğini ortaya koyuyor. Buna göre, 2021’de 2,5 milyar olan temassız süreç adedi, 2022 sonu prestijiyle yaklaşık 4 milyar adede ulaşarak 1 yılda yüzde 58 artış gösterdi. Başka taraftan 2022’de kartla yapılan yüz yüze süreçler ortasındaki temassız süreçlerin hissesi da ortalama yüzde 57’ye ulaştı.


Araştırmaya göre, Türkiye’de e-ticaret bölümü büyümesini sürdürürken, toplam harcamalar ortasındaki artış suratı düşüyor. 2022’de e-ticaret kesimindeki harcama hacmi 860 milyar TL’ye ulaştı ve bu sayının toplam kartlı harcamalar ortasındaki yükü yüzde 29,1’e yükseldi. Bilhassa salgının yaşandığı devri de kapsayan vakit dilimine bakıldığında, 2018’de yüzde 17,4 olan e-ticaret harcamalarının toplam harcamalar ortasındaki oranının 2021’de yaklaşık 10 puanlık artış ile yüzde 27,6 düzeyine geldiği görülüyor.


Salgın daha sonrasına bakıldığında, e-ticaret harcamalarının toplam harcamalar ortasındaki artış trendi 2021’den 2022’ye 1,5 puanla daha düşük bir artış suratı kaydediyor. Salgının sona ermesiyle birlikte AVM harcamaları üzere fizikî olarak lokasyon bazlı yapılan harcamaların artması, e-ticaret harcamalarının artış suratının düşmesinde öne çıkan sebepler içinde gösteriliyor.
 
Üst